Ανταλλαγή ηλεκτρονικών μητρώων υγείας σε ολόκληρη την ΕΕ

Η σύσταση σχετικά με τον ευρωπαϊκό μορφότυπο ανταλλαγής ηλεκτρονικών μητρώων υγείας αποσκοπεί στη διευκόλυνση της διασυνοριακής διαλειτουργικότητας των ηλεκτρονικών μητρώων υγείας στην ΕΕ. Αυτό επιτυγχάνεται με τη στήριξη των χωρών της ΕΕ στις προσπάθειές τους να διασφαλίσουν ότι οι πολίτες μπορούν να έχουν ασφαλή πρόσβαση και να ανταλλάσσουν τα δεδομένα υγείας τους οπουδήποτε και αν βρίσκονται στην ΕΕ.

Ο μορφότυπος ανταλλαγής ηλεκτρονικών μητρώων υγείας θα βοηθήσει τους πολίτες να έχουν ταχεία πρόσβαση και να ανταλλάσσουν τα δεδομένα υγείας τους με τους επαγγελματίες του τομέα της υγείας. Για παράδειγμα, όταν συμβουλεύεστε έναν ειδικό ή λαμβάνετε επείγουσα θεραπεία σε άλλη χώρα της ΕΕ.

Ασφαλής πρόσβαση σε δεδομένα υγείας

Η παροχή στους πολίτες της δυνατότητας να έχουν ασφαλή πρόσβαση και να ανταλλάσσουν τα δεδομένα υγείας τους σε διασυνοριακό επίπεδο αποτελεί μία από τις προτεραιότητες της ανακοίνωσης για τη διευκόλυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού της υγείας και της περίθαλψης.

Ο Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων (ΓΚΠΔ) υπογραμμίζει ότι οι πολίτες έχουν το δικαίωμα πρόσβασης στα προσωπικά τους δεδομένα και παρέχει το νομικό πλαίσιο για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Καθορίζει άμεσα εφαρμοστέους κανόνες για την επεξεργασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα φυσικών προσώπων, συμπεριλαμβανομένων των δεδομένων υγείας. Οι κανόνες για τη διευκόλυνση της πρόσβασης σε ασφαλή και υψηλής ποιότητας διασυνοριακή υγειονομική περίθαλψη καλύπτονται από τον ΓΚΠΔ σχετικά με τα δικαιώματα των ασθενών στη διασυνοριακή υγειονομική περίθαλψη.

Οφέλη της πρόσβασης σε ηλεκτρονικά μητρώα υγείας

Σε δημόσια διαβούλευση για την ψηφιακή υγεία, οι ερωτηθέντες αναγνώρισαν τις διαφορές μεταξύ των ΗΜΥ ως ένα από τα κύρια εμπόδια για την ανταλλαγή δεδομένων υγείας και την προώθηση της ψηφιακής υγείας και περίθαλψης στην Ευρώπη. Επί του παρόντος, οι περισσότεροι πολίτες δεν μπορούν εύκολα να έχουν ηλεκτρονική πρόσβαση στα δεδομένα υγείας τους σε διασυνοριακό επίπεδο.

Η βελτίωση της πρόσβασης σε δεδομένα υγείας σε διασυνοριακό επίπεδο θα βελτιώσει την ποιότητα και τη συνέχεια της περίθαλψης που παρέχεται στους πολίτες. Και αυτό θα οδηγήσει σε μείωση του κόστους υγειονομικής περίθαλψης. Για παράδειγμα, εξαλείφοντας την περιττή επικάλυψη ιατρικών εξετάσεων και διαδικασιών.

Η σύσταση

Η σύσταση καθορίζει ένα πλαίσιο για την περαιτέρω ανάπτυξη ενός ευρωπαϊκού μορφότυπου ανταλλαγής ΗΜΥ που θα επιτρέπει στους πολίτες να έχουν ασφαλή πρόσβαση και να ανταλλάσσουν τα δεδομένα υγείας τους σε διασυνοριακό επίπεδο στην ΕΕ. Καθορίζει ένα σύνολο αρχών που θα πρέπει να διέπουν αυτή την ανταλλαγή και μια διαδικασία για περαιτέρω ανάπτυξη, παρακολούθηση και επανεξέταση. Επίσης, καθορίζει ένα σύνολο κοινών τεχνικών προδιαγραφών για τη διασυνοριακή ανταλλαγή δεδομένων.

Η σύσταση υπογραμμίζει ότι η μετάβαση προς διαλειτουργικά ΗΜΥ στην ΕΕ θα πρέπει να συμβαδίζει με τη διασφάλιση της προστασίας και της ασφάλειας των δεδομένων σύμφωνα με τον ΓΚΠΔ και σε πλήρη συμμόρφωση με το πλαίσιο κυβερνοασφάλειας.

Προβλέπεται κοινή διαδικασία συντονισμού με τη συμμετοχή των χωρών της ΕΕ και της Επιτροπής προκειμένου να υποστηριχθεί η περαιτέρω επεξεργασία του ευρωπαϊκού μορφότυπου ανταλλαγής ΗΜΥ. Στη διαδικασία αυτή θα συμμετέχουν επίσης όλα τα σχετικά ενδιαφερόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένων των οργανώσεων επαγγελματιών του τομέα της υγείας, των εθνικών κέντρων ικανοτήτων, των φορέων του κλάδου και των ομάδων ασθενών, καθώς και άλλων ενωσιακών και εθνικών αρχών.

Ιστορικό

Η παρούσα σύσταση βασίζεται σε διάφορες πρωτοβουλίες και έργα που υπέβαλαν η Επιτροπή και οι χώρες της ΕΕ στο πλαίσιο των προσπαθειών τους να διευκολύνουν τη διασυνοριακή ανταλλαγή δεδομένων υγείας στην ΕΕ.

Οι εργασίες σχετικά με τις τεχνικές προδιαγραφές για την ανταλλαγή δεδομένων υγείας πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο της υποδομής ψηφιακών υπηρεσιών ηλεκτρονικής υγείας (eHDSI), η οποία υλοποιείται από την Επιτροπή και τις χώρες της ΕΕ μέσω του προγράμματος του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη» (CEF).

Η eHDSI συνδέει τα εθνικά σημεία επαφής για την ηλεκτρονική υγεία, επιτρέποντάς τους να ανταλλάσσουν δύο σύνολα δεδομένων υγείας: περιλήψεις ασθενών και ePrescriptions. Οι πρώτες ανταλλαγές πραγματοποιήθηκαν μεταξύ Εσθονίας και Φινλανδίας τον Ιανουάριο του 2019. Είκοσι δύο χώρες της ΕΕ αναμένεται να ανταλλάξουν τέτοιες πληροφορίες για την υγεία έως το 2021. Η παρούσα σύσταση αξιοποιεί και συμβάλλει στην περαιτέρω ανάπτυξη της eHDSI, διευκολύνοντας τη διαλειτουργικότητα σε επίπεδο ΕΕ και την ανταλλαγή ολοκληρωμένων ηλεκτρονικών μητρώων υγείας.

Σημαντικές βάσεις για τη διαλειτουργικότητα των ΗΜΥ πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο του έργου Smart Open Services for European Patients (epSOS), ενός πιλοτικού προγράμματος μεγάλης κλίμακας που χρηματοδοτήθηκε από την Επιτροπή. Το epSOS δοκίμασε τη διασυνοριακή ανταλλαγή περιλήψεων ασθενών και ηλεκτρονικών συνταγών, και με την υποστήριξη του έργου EXPANDάνοιξε το δρόμο για την ανάπτυξη της eHDSI.

Ορισμένα άλλα έργα που υποστηρίχθηκαν από την Επιτροπή, όπως το Antilope και το HITCH, συνέβαλαν επίσης στην ανάπτυξη του ευρωπαϊκού πλαισίου διαλειτουργικότητας εξευγενισμένης ηλεκτρονικής υγείας.

Επί του παρόντος, οι πληροφορίες για την υγεία σχετικά με συγκεκριμένες περιπτώσεις μπορούν να ανταλλάσσονται διασυνοριακά μέσω ενός από τα 24 θεματικά ευρωπαϊκά δίκτυα αναφοράς (ΕΔΑ). Τα δίκτυα αυτά επιτρέπουν σε εικονικά πάνελ κλινικών ιατρών να διαγνώσουν και να θεραπεύσουν ασθενείς που πάσχουν από σπάνιες, πολύπλοκες και χαμηλού επιπολασμού ασθένειες.

Περίπου 900 ειδικευμένες μονάδες υγειονομικής περίθαλψης που βρίσκονται σε περίπου 300 νοσοκομεία 25 κρατών μελών (συν τη Νορβηγία) συμμετέχουν στα ΕΔΑ. Τα άτομα δεν έχουν άμεση πρόσβαση σε αυτά τα δίκτυα. Οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης παραπέμπουν τους ασθενείς στο σχετικό δίκτυο, με τη συγκατάθεσή τους και σύμφωνα με τους εθνικούς κανόνες των συστημάτων υγείας.